Είμαστε Εθελοντές;

Τον τελευταίο καιρό ακούμε συχνά, από παράγοντες της διοίκησης, να καλούν εθελοντές για διάφορες εργασίες, όπως: διοργάνωση εκδηλώσεων, εξωραϊσμό διαφόρων περιοχών κ.α. Η ανταπόκριση τις περισσότερες φορές είναι θετική, λόγω και της ''βαθιάς'' κρίσης και ανεργίας που υπάρχει στη χώρα. Εδώ όμως γεννάται εύλογα ένα ερώτημα. Αυτοί που καλούν σε εθελοντισμό τους νέους - και όχι μόνο-, δείχνουν οι ίδιοι το καλό παράδειγμα? Παραιτούνται άραγε από τα εξαιρετικά τους προνόμια (επιπλέον επιδόματα, μερική μείωση του μισθού, υπερωρίες κτλ.)? Δουλεύουν εθελοντικά οι ίδιοι πέρα από τα κανονικά τους ωράρια ή εφαρμόζουν κι αυτοί την αρχαία ρήση: Όλοι Σας θα πολεμήσετε, Όλοι Μας θα δοξαστούμε!

Η ελληνική κοινωνία απαξιώνει τον εθελοντισμό?

Στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι η Ελλάδα καταλαμβάνει τις τελευταίες θέσεις μεταξύ των  ευρωπαϊκών χωρών στη συμμετοχή στις εθελοντικές οργανώσεις. Τα βαθύτερα αίτια γι’ αυτή τη συμπεριφορά των Ελλήνων είναι πολλά, αλλά οι απαντήσεις, που δίνουν οι αρμόδιοι  φορείς για τον εθελοντισμό, είτε δεν ικανοποιούν είτε δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Είναι οι Έλληνες, πραγματικά, αδιάφοροι για τον εθελοντισμό?

Πολλοί περιπαικτικά μιλώντας, λένε ότι ο εθελοντισμός δεν είναι στο DNA μας. Ο αντίλογος σ’ αυτή την άποψη υπάρχει και δεν απέχει πολύ χρονικά από τις μέρες μας. Οι Ολυμπιακοί και οι Παραολυμπιακοί αγώνες του 2004, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα ενεργητικής συμμετοχής των Ελλήνων στον εθελοντισμό. Πριν τους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθηνάς, πολλοί Έλληνες και ξένοι, είχαν ανησυχήσει, ότι δε θα βρεθεί ο τεράστιος όγκος των εθελοντών που απαιτούταν για τη σωστή διεξαγωγή των αγώνων. Κι όμως, ο ελληνικός λαός, με ένα σύγχρονο ελληνικό θαύμα, διέψευσε πανηγυρικά όλους εκείνους τους επικριτές του, δίνοντας δυναμικό παρόν στην εθελοντική κίνηση με συμμετοχή πολιτών, όλων ανεξαρτήτως των ηλικιών. Πάνω από 60.000 εθελοντές συμμετείχαν ενεργά καθημερινά και ακούραστα, πάνω από ένα μήνα, με απόλυτη τάξη και οργάνωση στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή των αγώνων. Δε θα ήταν λάθος να λέγαμε, ότι οι εθελοντές φέρουν το μεγάλο μερίδιο συμμετοχής στην επιτυχία των Ολυμπιακών αγώνων του 2004. Οπότε, η θεωρία ότι ο εθελοντισμός δεν "είναι στο αίμα μας " καταρρίπτεται αυτομάτως.

Ακόμη, η ύπαρξη πληθώρας εθελοντικών οργανώσεων, που αρχικά ξεκίνησε ως μια αμιγώς εθελοντική οργάνωση, αποδεικνύει την ευαισθησία και τη θέληση των Ελλήνων πολιτών.

Που εντοπίζεται, λοιπόν, το πρόβλημα της μη συμμετοχής των Ελλήνων στον εθελοντισμό?

Η απάντηση είναι ότι ο εθελοντισμός και το έργο του, δεν προβάλλεται σωστά και ολοκληρωμένα. Ο μέσος Έλληνας πολίτης έχει ελάχιστη ή μηδαμινή ενημέρωση σχετικά με το εθελοντικό κίνημα. Έντονη είναι η πεποίθηση, ότι είναι ένα "χόμπι" των πλουσίων, για να δείξουν την κοινωνική ευαισθησία τους. Επιπλέον, υπάρχει και η εσφαλμένη εντύπωση, ότι ο εθελοντισμός συνδέεται άμεσα με τη χρηματική συνεισφορά. Ειδικά σε περιόδους οικονομικής κρίσης, αυτός είναι έντονα αποτρεπτικός παράγοντας συμμετοχής.  Σε πολλούς Έλληνες, ο όρος "Εθελοντική εργασία"  είναι άγνωστος. Επίσης, δεν είναι διαδεδομένη σε μεγάλο βαθμό η εθελοντική αιμοδοσία, καθώς και το έργο των εθελοντικών οργανώσεων, που δεν απαιτούν χρήματα, αλλά μόνο λίγο από τον ελεύθερο χρόνο μας.

 Πως μπορεί η κατάσταση αυτή να ανατραπεί?

Η τεχνογνωσία για τη σωστή ενημέρωση από την εποχή  των Ολυμπιακών αγώνων υπάρχει. Η κληρονομιά τους, στις μέρες μας, είναι ακόμη ζωντανή. Η  περαιτέρω προβολή από τα Μ.Μ.Ε. επιβάλλεται και μάλιστα αφιλοκερδώς από τα ίδια τα μέσα, σαν ένδειξη προσφοράς. Επιπλέον, πιο ουσιαστική, πρέπει να γίνει η προβολή του εθελοντικού κινήματος, μέσα από τη σχολική παιδεία, δίνοντας κίνητρα στους μαθητές να συμμετέχουν σε εθελοντικές οργανώσεις (όπως ομάδες διάσωσης κλπ) ή αναθέτοντάς τους, ομαδικές ή ατομικές εθελοντικές εργασίες. Το καλό παράδειγμα, επίσης, όχι στα λόγια, αλλά με ενεργό συμμέτοχη, επιβάλλεται να δίδουν οι πολιτικοί άρχοντες και τα προβαλλόμενα πρόσωπα, ώστε να αποτελούν θετικά πρότυπα για τη νεολαία.

Μαρία Μήτσιου, Υπ. Διδάκτωρ, Υπεύθυνη Εθελοντισμού ΝΔ (ΝΟΔΕ Θεσ/νίκης)